Bóstwa grobowe
Istotnym bóstwem, odpowiedzialnym za proces mumifikacji i doprowadzenie zmarłego przed sąd Ozyrysa był Anubis. Przedstawiano go jako człowieka z głową szakala, lub podobne do szakala zwierzę1. Nadanie mu wizerunku szakala może wynikać z chęci ochrony zwłok przed owymi zwierzętami. Anubis był też opiekunem nekropolii. To właśnie Anubis miał owijać bandażami Ozyrysa, toteż kojarzono go z całym procesem mumifikacji. Podczas balsamowania zmarłego jeden z kapłanów wcielał się bóstwo, przywdziewając maskę przedstawiającą głowę szakala2.
Siostry Izyda i Neftyda były również ważnymi bóstwami grobowymi. Chroniły one mumię, czuwając nad bezpieczeństwem zmarłego aż do zmartwychwstania. Ich wyobrażenia, w postaci ptaków – kań – umieszczano w głowach i nogach sarkofagu. Przedstawiano je także jako kobiety, noszące na głowie charakterystyczne symbole – Izyda tron, a Neftyda znak hieroglificzny Pani domu3.
Dwie inne boginie – Neit i Selkit pełniły rolę wspomagającą wobec Neftydy i Izydy. Neit uważano za stwórczynię i boginię wojny – jej atrybutem była tarcza i skrzyżowane strzały4, Selkit zaś łączono z procesem mumifikacji.
Wyżej wymienione boginie opiekowały się sarkofagiem oraz skrzynką kanopską (lub urnami kanopskimi) zawierającą zabalsamowane organy wewnętrzne zmarłego. Każdy z ważniejszych czterech narządów miał jednak swojego osobnego opiekuna – jednego z czterech synów Horusa. Imseti, wyobrażany jako mężczyzna chronił wątrobę, łączony był z Izydą. Hapy, o głowie pawiana opiekował się płucami i był wiązany z Neftydą. Szakalogłowy Duamutef chronił żołądek i był utożsamiany z Neit, a Kebehsenuf z głową sokoła opiekował się jelitami i był wiązany z Selkit.
Podczas przejścia zmarłego od życia doczesnego, do pozagrobowego istotne znaczenie miały również takie byty jak Maat, Tot i Ammit.
Bogini Maat, której symbolem było pióro, brała udział w sądzie ostatecznym – ważeniu serca zmarłego, które kładziono na szali naprzeciw pióra. Maat była też ważną boginią w Egipskich wierzeniach kreacjonistycznych. Jej postać personifikowała harmonię, porządek i sprawiedliwość1.
Mężem Maat był przedstawiany jako mężczyzna z głową Ibisa Tot (także: Thot lub Thoth) – był on pisarzem, sekretarzem na sądzie Ozyrysa, utrwalał na papirusie życie zmarłego. Tot był także znany jako mediator w konflikcie między Horusem a Setem, oraz patron mądrości i wynalazca hieroglifów, kalendarza, a także arytmetyki, geometrii, muzyki, liczb i rysunków. Utożsamiano go także z księżycem1 
.
Istot łączonych ze zjawiskiem śmierci i zmartwychwstania było znacznie więcej, mogłyby więc stanowić przedmiot osobnej pracy, opis został zatem ograniczony do najbardziej znaczących. Ostatnią przedstawioną jest Ammit – Pożeraczka. W odróżnieniu od poprzednich istot, Ammit nie była czczona przez starożytnych Egipcjan, ale personifikowała to, czego religijny Egipcjanin bał się najbardziej – a więc ostateczną utratę życia (wiecznego). Ammit ukazywano jako osobliwą hybrydę z głową krokodyla, tułowiem lwa lub geparda i zadem hipopotama, a więc kombinację zwierząt najgroźniejszych dla człowieka żyjącego w czasach starożytnych nad Nilem. Ammit miała zamieszkiwać zaświaty i rezydować w pobliżu wagi, gdzie ważono serce zmarłego naprzeciw pióra Maat. Jeśli ciężar grzechów człowieka przeważył pióro, wówczas zmarłego rzucano na pożarcie Ammit. Taki los sprawiał, że Egipcjanina czekała ostateczna śmierć i niebyt2.
komentarze
Copyright © 2008-2010 EPrace oraz autorzy prac.